3 juni 2020
Wat als je last hebt van obstipatie of incontinentie voor ontlasting? Het mes erin! Want een stevige operatie lost alle problemen op, toch? Nee. “Operaties kunnen de klachten zelfs verergeren”, zegt Paul Vollebregt, arts-onderzoeker maag-darm-leverziekten aan het Amsterdam UMC.
Vollebregt doet een studie naar het effect van darmspoeling. Want: “Veel artsen weten nog niet wat de beste behandeling is.” Het onderzoek waar hij nu mee bezig is richt zich op de behandeling van obstipatie en incontinentie voor ontlasting, wat bij ongeveer 14 procent van de bevolking voorkomt. Klachten die mensen niet graag bespreekbaar maken omdat ze last van schaamte hebben. “Maar er is ook terughoudendheid naar de dokter toe”, weet Vollebregt. “Ze weten vaak niet dat het behandeld kan worden.” Het begint bij medicatie. Een wat rigoureuzere aanpak is een operatie. “Veel mensen zien in de chirurgische behandeling dé oplossing. Maar operaties kunnen ook samengaan met ernstige complicaties en ze kunnen de nogal complexe klachten verergeren.”
Positief effect
Er bestaat een middenweg. En dat is trans-anale irrigatie, ofwel darmspoelen. Daar richt Paul Vollebregt zijn onderzoek op. Een behandeling waarbij een spoel- katheter of conus in de anus wordt gebracht en het laatste deel van de darm met water wordt schoongespoeld. Uit eerder onderzoek is gebleken dat 40 tot 60 procent van de patiënten die hiermee begint er lange tijd mee doorgaat omdat het een positief effect heeft. Er is een groot verschil met eerdere onderzoeken en die van Vollebregt: zijn voorgangers analyseerden de bevindingen door vooral terug te kijken naar de patiënten, maar de Amsterdamse arts volgt de patiënten live. “We inventariseren vooraf in welke mate patiënten klachten hebben. En dan volgen we ze een jaar, op verschillende momenten. Zo kunnen we kijken of de klachten afnemen en vooral, wat de invloed is op de kwaliteit van leven.
Conclusies
Het zal nog ongeveer een jaar duren voordat Vollebregt harde conclusies kan trekken. “Concrete cijfers zijn er niet, omdat er niet eerder vergelijkend onderzoek is gedaan. Wij gaan dat ook niet doen. Wij willen achterhalen of spoelen een goede oplossing is, voordat een ingreep wordt overwogen. Of daar goed op wordt gereageerd en het de mogelijkheid ondervangt dat patiënten niet goed reageren op chirurgische techniek.”
Gewoonte
En wat is het doel? “Ik denk dat het vooral belangrijk is dat artsen, voordat ze chirurgie overwegen, inzien dat spoeling een goede behandeling kan zijn. Door dit onderzoek wordt het wellicht meer een gewoonte om met spoeling aan de gang te gaan voordat operaties worden aangeboden. In de huidige literatuur kun je lezen dat het mogelijk een goede methode is, maar dat het nog nooit is aangetoond. Het is vooral anekdotisch bewijs. Ik heb patiënten gezien en ze positieve verhalen horen vertellen. En in de eerste resultaten van het onderzoek zie ik dat een aantal patiënten er baat bij lijkt te hebben. Maar hoeveel er echt op lange termijn tevreden over zijn, kan ik nog niet zeggen.”