8 maart 2023
Columnist Carlijn Willemstijn wil het taboe rondom stoma's doorbreken.
“Mama zegt dat jij een stoma hebt.” Ze valt even stil.
“Mama had ook een stoma, maar wilde hem niet meer, dus heeft ze hem weg laten halen.”
Ik zet mijn fiets op slot bij het schoolplein waar ik mijn nichtje opwacht. Het onbekende meisje kijkt mij wijs aan. Ik schat haar een jaar of acht. Een hoge blonde staart wappert boven op haar hoofd. Met bungelende beentjes zit ze op het paaltje bij school. Ze lijkt op iemand te wachten.
“Heeft je mama lang een stoma gehad?” vraag ik geïnteresseerd.
“Een jaar ofzo. Ze moest geopereerd worden aan haar darm, maar er is iets fout gegaan en toen kwam mama uit het ziekenhuis met een stomazakje. Dat vond mama heel erg.”
“Waarom vond ze dat zo erg?”
“Nou, ze was toen opeens gehandicapt. Ze kon niet meer sporten, en niet werken en als wij naar het zwembad gingen, moesten we met mijn tante mee. Want met een stoma kun je niet zwemmen.”
Ik adem in. En weer rustig uit. Dit is niet de persoon en de gelegenheid om dit gesprek mee te voeren. Ik ervaar namelijk dat ik met mijn stoma wel weer alles kan.
“Omdat mama het zo erg vond, heeft de dokter haar stoma weer weggehaald en nu kan mama weer gewoon alles.”
“Wat fijn voor jouw moeder dat dat mogelijk was. Mijn stoma kan niet meer worden weggehaald, maar gelukkig heb ik er niet zo’n last van.”
“Vind jij het dan niet erg om gehandicapt te zijn?”, vraagt ze met een meelevend hoog stemmetje.
“Ach, weet je, ik voel mij eigenlijk niet gehandicapt. Ik heb mijn stoma al twintig jaar en ben er helemaal aan gewend. Iemand met een beperking heeft een hulpmiddel nodig. Voor de een is dat een gehoorapparaat, omdat hij niet goed kan horen, voor de ander is dat een bril, omdat hij zonder niet goed kan zien. En voor mij is het een stomazakje, omdat ik geen poepgaatje meer heb.”
Ze grinnikt. Een auto toetert en stopt. Ze springt van het paaltje af en stapt vrolijk in de auto. Ik zwaai haar na. Denk aan haar moeder die zich gehandicapt voelde met het bungelende zakje aan haar buik. Terwijl ik de auto nakijk, overspoelt mij een gevoel van dankbaarheid. Ik heb wel degelijk een beperking maar nee, gehandicapt voel ik mij niet. Dankzij mijn stoma kan ik juist zoveel meer dan voorheen.
Andere columns van Carlijn Willemstijn:
Hoe dan?
Wat the f*ck doe ik hier?
Rare pillen
Moederhuisje
Bang voor later
Poepgaatje in de prullenbak
Kiespijn in mijn kont
Ik rol weer mee